Enero seco → buena cosecha

Paremiotipo: Enero seco → buena cosecha

Criterios de búsqueda

- Cronología > mes > enero

- Meteorología > tiempo seco [categoría y subcategoría]

- Ámbito temático general > augurio > buen augurio + faenas agrícolas > cosecha

Comentario

Se recogen veintinueve refranes que muestran este paremiotipo, en un territorio discontinuo que incluye la península ibérica, Francia, Suiza e Italia: dos en gallego (uno sin geolocalizar), uno en asturiano, dos en castellano (sin geolocalizar), dos en catalán (sin geolocalizar), uno en occitano (sin geolocalizar), tres en francés (uno sin geolocalizar), cinco en italiano (todos sin geolocalizar), uno en francoprovenzal de Italia, dos en emiliano, uno en toscano, uno en campano, cuatro en friulano, uno en pullés, uno en sardo y dos en siciliano. En estos refranes se aprecia cómo el tiempo seco de enero, a menudo conceptualizado como "polvo de enero", se considera buen augurio para una abundante cosecha que hará rico al campesino. En muchas ocasiones se aprovecha la rima entre enero y granero o granjero, o las formas correspondientes en otras lenguas, para auxiliar mnemotécnicamente a esta asociación de ideas. 

Relación de refranes

- Cuando ye secu Xineru, verás fartucu 'l graneru (asturiano)

Enxoito en xaneiro, abondo no tulleiro (gallego)

Enxoito xaneiro, chea no graneiro (gallego) [no geolocalizado]

Eso quiere el cortijero: sequedad en enero (castellano) [no geolocalizado]

Gener eixut, pagès ric (catalán) [no geolocalizado]

Gener sec, | graner amb esplet (catalán) [no geolocalizado]

Gennaio asciutto [/] contadino ricco (italiano) [no geolocalizado]

Gennaio polveraio [/] empie il granaio (italiano) [no geolocalizado]

Gennaio secco, lo villan ricco (toscano)

Gennaio secco, massaio ricco (italiano) [no geolocalizado]

Gennaiu siccu, messaiu arriccu / Gennaiu proinosu, messaiu priogosu (sardo)

Iennaro sicco, massaro ricco (campano)

Il sut di Genâr al jemple il granâr (friulano)

Janvier beau et sec remplit cave et solier (francés)

Jinnaru siccu, massaru riccu quannu dicembri metti lu lippu (siciliano)

Los eneros polvorosos traen los años abundosos (castellano) [no geolocalizado]

Pòlvra  e fredd de znär l'impìssa 'l granär (emiliano)

Poussa de Janvië, abondance i granë (francoprovenzal de Italia)

Pruvularzu di jinnaru càrrica lu sularu (siciliano)

Quand es se lou mes de janvié, [/] Dèu pas se plagne lou fermié (occitano) [no geolocalizado]

Scennare sicche, massare ricche (pullés)

Se genâr al côr sut, il contadìn al varà di dut (friulano)

Se gennaio corre asciutto, il contadino raccoglierà di tutto (italiano) [no geolocalizado]

Se gennaio fa polvere, i grani si fan di rovere (italiano) [no geolocalizado]

Se il mês de Genâr al côr sut, [/] il contadìn al varà di dut (friulano)

Sec janvier, [/] Heureux fermier (francés) [no geolocalizado]

Sécheresse de janvier, [/] Richesse de fermier (francés)

Sut di ’zenâr, jemple il granâr (friulano)

Znär sutt, gran per tutt (emiliano)